De aanslag in Utrecht kwam hard aan vorige week. Dat je in ons land zo maar kan sterven in een gewone tram. Omdat het zo alledaags is, hoor je direct dat de één een zoon heeft die er vlakbij werkt en de ander woonde er jaren in de buurt ;een volgende meldt dat de vriendin van een dochter net een uur eerder in de tram zat. De gedachte bekruipt ons allemaal: “Ik had het ook kunnen zijn” Je wordt er bang van. Wat ook angstig maakt is de onzekerheid. Als je niet weet waarom het gebeurt, kun je je geen inschatting maken van wanneer het weer gaat gebeuren.
Sommigen willen graag weten: “wat zit er nu achter zit bij de daders.” Ze hopen door te dringen in hun verwarde geesten en zo een schuldige aan te wijzen. Maar als een mens echt goed in de war is, dan valt er ook op zijn gedrag geen peil te trekken. Dat is een gevaarlijke combinatie met wapens en ideeën dat je alles mag doen om je ideaal te bereiken. De conclusie die ik trek is: dit soort geweld is nauwelijks te voorspellen. Het is ook onzin om te beweren dat je het zou kunnen bestrijden en dat je dat als overheid altijd zou kunnen voorkomen.
Het enige wat ons kan redden is kalmte en ons niet laten beheersen door angst. Jezus laat ons zien hoe dat moet. Hij beantwoordt geweld niet met geweld, maar draagt zijn angst in Getsemane op aan God. Hij is niet kalm op dat moment, want hij weet dat de krachten waar hij mee te maken heeft machtig en gewelddadig zijn. Toch komt hij tijdens het bidden over zijn angst heen en kan hij ook de eenzaamheid aan.
Niet alleen Jezus Christus ging die weg, maar vele christenen na hem, zoals Martin Luther King en Bonhoeffer, die gevangengezet was door de nazi’s en uiteindelijk stierf in de gevangenis. Hij schrijft daar in zijn dagboek: “Als Christus aan boord is, is de angst overwonnen. De mens hoeft geen angst te hebben.” (11, 12,13 januari, Brevier, Bonhoeffer) Vechten tegen de angst is niet terugvechten, maar de kalmte bewaren.