IN GESPREK MET ADA ENDEVELD

Tekst: Liesbeth Greydanus
Foto’s: Jan Ebbers


Terwijl het water voor de thee op staat, begint Ada te vertellen hoe zwaar en heftig 2024
voor haar is geweest. Ze voelde zich moe en had moeite met het vinden van woorden. Een
apneu-apparaat en medicijnen om de bloeddruk te verlagen hebben geholpen om zich weer beter te voelen. Ze is nog steeds wat onzeker wanneer het om woorden vinden gaat.
Inmiddels gaat het steeds beter met haar.


Aanleiding voor het interview is het aanstaande emeritaat van Ada. Op 29 juni zal in een
dienst afscheid genomen worden door haar en van haar. Deze dienst zal bij Herman en Paula te Paske plaatsvinden. Ada is heel blij dat het daar kan gebeuren. De plek is heel mooi, met allemaal natuur eromheen. Ada houdt erg van natuur en geniet ervan dieren in hun natuurlijke omgeving te zien. Dit laatste hebben zij en haar man op een reis naar Zuid-Afrika in 2014 ten volle kunnen doen.
In de dienst zal Ada zelf een korte afscheidsrede houden. Anneke Wattel zal de preek
verzorgen. Aansluitend aan de dienst zullen de gemeenteleden afscheid kunnen nemen van
Ada. Hoe lang ben je predikant geweest?
‘Ik ben in 1991 in Oostvoorne begonnen. Dat was een kleine gereformeerde gemeente. Ik
ben daar ook enige tijd voorzitter van de classis geweest. Daar heb ik het begin meegemaakt van het SOW-proces. Omdat Oostvoorne een kleine gemeenschap was, werd er al veel gemeenschappelijk gedaan met de hervormde gemeente.
Begin 1997 ben ik in Tilburg begonnen. Een gemeente met andere uitdagingen, niet in het
minst omdat ik daar predikant was in een overwegend katholieke omgeving. Eind 2009 ben
ik ingetreden in de Protestantse Gemeente Bredevoort. Wanneer ik straks met emeritaat ga, heb ik ruim 34 jaar op de kansel gestaan.’
In die tijd zijn er veel veranderingen gekomen binnen de kerk als organisatie en ook als
gemeente. Kun je daar iets over vertellen?
‘Toen ik begon in Oostvoorne spraken de mensen in het algemeen meer en makkelijker over hun geloof. Het geloof ervaren was voor velen van hen heel vanzelfsprekend en de kerkgang hoorde erbij. In Tilburg had ik het gevoel dat mensen al wat meer buiten de kerk stonden. Er werd minder over hun persoonlijk geloof gesproken. Toch heb ik daar ook hoopgevende gesprekken gehad, soms ook met leden uit de katholieke kerk. Later, hier in Bredevoort en ook het jaar dat ik in Aalten heb gewerkt, merkte ik dat mensen hier wel naar de kerk gingen maar dat het meer een sociaal gebeuren was geworden. Gesprekken over persoonlijk geloof waren er wel, maar veel minder dan in het begin van mijn predikantschap. Ik heb die gesprekken zelf wel erg gemist. En natuurlijk is het jammer dat er bijna geen kinderen meer in de kerk komen. Tot corona ging het nog. We hadden speciale diensten voor kinderen, we deden het jeugdwerk in samenwerking met de PGA. Helaas is dat alles na corona niet meer opgepakt. Je zou ook kunnen zeggen dat het de tijdgeest is.’
Inspiratie en diepgang Ada Endeveld vertelt verder dat haar moeder en grootmoeder haar voorbeelden waren.
Beiden zijn ze actief geweest binnen de kerk. Zij hebben haar op het spoor van de studie
theologie gezet. Op school was Ada goed in de bèta-vakken. Het lag dan ook voor de hand
dat zij een studie in die richting zou kiezen. Maar zij miste diepgang en vond dat theologie
haar die verschafte door de vele facetten van de studie. Je leerde hoe je mensen kon
begeleiden, het diaconale werk, maar ook bestudering van de Bijbel, om maar enkele zaken
te noemen. Spijt van haar keuze heeft ze nooit gehad. Totdat ze ziek werd heeft ze het werk
met plezier gedaan. Ze heeft meerdere cursussen gevolgd die verdieping gaven aan haar
werk en haar hebben geholpen door te gaan met haar ambt.
Over mijn vraag welk gezang haar favoriet is, moet ze even nadenken. ‘Ik vind vele gezangen mooi. Maar Licht dat ons aanstoot in de morgen van Huub Oosterhuis behoort beslist tot mijn favorieten.’ Voor de Protestantse Gemeente Bredevoort hoopt zij dat ze door kunnen gaan, dat er spoedig een nieuwe predikant gevonden zal worden. Ze vindt het fijn te zien dat er in de diensten tegenwoordig ook leden uit de katholieke gemeenschap aanwezig zijn. ‘Ook bij Samen Eten doen er mensen van buiten de protestantse gemeenschap mee. Dat is mooi. Dat doen we goed in Bredevoort.’

Afscheidsdienst ds. Ada Endeveld


Na een toegewijde ambtsperiode van ruim 15 jaar bij de Protestantse Gemeente Bredevoort gaat onze predikant Ada Endeveld per 1 augustus 2025 met emeritaat. Met dankbaarheid en waardering willen we stilstaan bij haar jarenlange inzet en inspirerende aanwezigheid binnen onze gemeenschap.
U bent van harte uitgenodigd voor de afscheidsdienst op zondag 29 juni 2025. De viering
vindt bij goed weer plaats in de openlucht, midden in de natuur van de Achterhoek – een
plek die Ada zeer na aan het hart ligt.
Tijd en locatie:
Inloop vanaf 10.00 uur
Aanvang dienst: 10.30 uur
Adres: Kloosterdijk 1, Aalten

Na de dienst is er gelegenheid om onder het genot van een kopje koffie of thee afscheid te
nemen van Ada.

Mocht het weer tegenvallen die dag, dan wordt de afscheidsdienst verplaatst naar de St.
Joriskerk op de Markt in Bredevoort.

Ik wens Ada lieve mensen op haar pad.

-Ik wens haar warmte, liefde, licht. Een lach op haar gezicht. Ik wens haar rust en energie. En een klein snufje magie. Dat wonderen bestaan en dat nare dingen overgaan!


-Mijn wens voor Ada: Denk positief. Geniet van wat er mogelijk is.


-Ik wens Ada vreugde toe en dat ze mag genieten van de mooie dingen op haar pad.


-Mijn wens voor Ada: vooral veel Vrijheid, met een grote V, dat wens ik haar toe.


-Voor Ada: De goede dingen in het leven zijn geen dingen, maar mensen zoals jij. Dat wil ik haar graag meegeven. En vergeet niet haar gulle lach.


-Ik wens Ada veel dierbare herinneringen aan haar tijd als predikant in Bredevoort, en voor de toekomst Gods zegen.


-Wij wensen Ada ruimte, rust, tijd en inspiratie voor haar creativiteit.


Startzondag 2023: Natuurlijk Buiten

Op 10 september vieren Katholiek Kontakt Bredevoort en de Protestantse Gemeente de  Startzondag. Een aantal jaren hebben we de startzondag in Bredevoort gevierd, dit jaar trekken we weer naar buiten. We hopen het thema `Natuurlijk Buiten` te verkennen op Kloosterdijk 1, waar Herman en Paula te Paske nu wonen. Het thema  kun je op twee manieren opvatten. Als een vanzelfsprekendheid, natuurlijk vieren we de Startzondag  buiten, of als een manier van vieren. Daar is nog wel iets voor nodig. Goed weer! Als het warm genoeg is vieren we het natuurlijk buiten, maar bij slecht weer in de schuur, waar we gemakkelijk inpassen. Neem stevige schoenen mee, om het eventuele natte gras te trotseren. We drinken zoals altijd koffie met iets lekkers na afloop.

Let op! Er zijn werkzaamheden op de kloosterdijk, we kunnen er gewoon langs en er is extra parkeergelegenheid.

Een doorstart maken, maar dan Anders dan Anders

Anders dan Andersdienst 7 mei 2023

Opeens zit je in een situatie die je niet hebt zien aankomen – en die je ook niet hebt gewild. Het overkomt ieder van ons wel eens. Net terwijl je lekker in je vel zit – goed op weg bent gebeurt er iets waardoor je moet nadenken over je koers.
Of misschien wel juist andersom: ben je al zo lang gewend aan de weg die je nu gaat – dat je opeens een ingeving krijgt om na te denken of je dat wel zo wilt houden. Ook dan denk je na over de koers die je in de toekomst wilt volgen.
Wat bepaalt die koers? Kies jij de weg? Of kiest de weg jou? Lastige keuzes….?
En soms, midden in zo’n proces kunnen er verrassende inzichten en komen met steun uit onverwachte hoek.
Hier willen we met elkaar over nadenken in de Anders dan Andersdienst op 7 mei a.s.
Ds Ada Endeveld neemt ons hierin mee, samen met de voorbereidingscommissie. Je bent van harte uitgenodigd om de dienst mee te maken om 9:30 in de St Joriskerk in Bredevoort.
Een extra reden om te komen is dat het Stadskoor Bredevoort o.l.v. Dineke de Roo muzikale medewerking verleent met prachtige zang! We zien jullie graag.

De Anders dan Anders dienst commissie

4e Ik Mis Je- wandeling

4 e Ik-mis-je-wandeling Bredevoort, zondag 13 november 14.30 uur

Op zondagmiddag 13 november staat Bredevoort stil bij de overledenen van wie wij gehouden hebben en die wij nu moeten missen.

Het wordt de vierde keer dat er een Ik-mis-je wandeling wordt gehouden. Deze vorm van herdenken spreekt veel mensen aan, zowel gelovigen als niet-gelovigen. Het is een moment om met elkaar even stil te staan bij de mensen die we missen, maar zeker ook een moment om te laten merken dat we er niet alleen voor staan en dat we er als gemeenschap voor elkaar zijn. Het is een gezamenlijk initiatief van Katholiek Kontakt Bredevoort en de Protestantse Gemeente Bredevoort waarbij anderen zich aansluiten.

 De Ik-mis-je-wandeling start om 14.30 uur op de Molenwal bij de molen De Prins van Oranje aan de Landstraat.  De jonge koperblazersgroep Barlo-Bredevoort speelt enkele liederen. Vandaar gaat de tocht langs de Sint Joriskerk en over ’t Zand naar het Vestingpark. Bij de Lourdesgrot staan we even stil en geeft Kim Jansen-Oberink een korte overdenking. Ook wordt hier een kaars aangestoken.

Vervolgens gaat de stoet naar Kerkstraat 4. In een ruimte achter het huis zingt het Stadskoor enkele liederen. Een leerling van basisschool ’t Bastion leest een gedicht voor.

De tocht wordt voortgezet naar de begraafplaats Kloosterhof aan de Kloosterdijk.  Daar krijgt iedereen de tijd om de plek te bezoeken waar men de eigen geliefden kan gedenken. Ieder krijgt daarvoor een graflicht uitgereikt. Wie liever naar de oude begraafplaats aan de Prins Mauritsstraat wil, is vrij om dit te doen. We sluiten samen de middag af met koffie en iets lekkers in ’t Grachthuys, Kruittorenstraat 1.

Een groot aantal organisaties uit Bredevoort en de buurtschappen ondersteunt het initiatef, te weten Katholiek Kontakt Bredevoort, de Protestantse Gemeente Bredevoort, GUV Uitvaartverzorging, basisschool ’t Bastion, Stadskoor Bredevoort, Blazersensemble Barlo-Bredevoort,  Bredevoorts Belang, Kloosters Belang, Haarts Belang, Molen Prins van Oranje en ’t Grachthuys Bredevoort.

Iedereen, uit Bredevoort of van elders, is van harte welkom op zondag 13 november.

Kerstfeest van de wijken 1,2,3

Op 13 december hebben senioren en wijkmedewerkers samen kerstfeest gevierd. Het aantal mensen was vergelijkbaar met verleden jaar, maar er was nog ruimte voor meer. Dat bracht velen op de gedachte dat we volgend jaar meer mensen kunnen uitnodigen, bijvoorbeeld oudere rooms-katholieke inwoners van Bredevoort. Het koor Taborina heeft weer prachtig gezongen. Mardi ter Maat vertelde een ouderwets kerstverhaal. Het koppelhuis was mooi versierd. Hartelijk dank aan Wilma voor de goed verzorgde katering!

Samen Eten

 

Op 13 maart was er weer Samen Eten in t Koppelhuis. Het begon als altijd om 18.00 uur. Er waren 33 mensen, meer dan ooit.  Op het menu stonden chili  con carne en nasi. Het toetje was zoals altijd weer heerlijk.

Kerstmeditatie

 

Stil nu stil nu, maak nu geen gerucht

stil nu stil nu, ‘t ruist al door de lucht

‘t wonder komt heel zachtjes aan

‘t kerstkind wil naar binnen gaan..

Dit was een van de liedjes die we vroeger zongen bij de piano in de tijd voor kerst. Ik hield van dit liedje. Het bevatte voor mijn gevoel het geheim van het kerstfeest. Natuurlijk waren kerstballen en lichtjes mooi, het kerstspel op school of in de kerk, waar je altijd een kerstkoek kreeg en een navelsinaasappel, maar het echte feest ging toch om de geboorte van Christus en wat dat met je deed. Stil worden hoorde daarbij. Niet speciaal iets doen en de tijd zijn gang laten gaan, een verhaal voorlezen, kijken naar de kerstboom en  de tijd nemen om de betekenis van het kerstfeest tot je door te laten dringen. Ondertussen leven we in een onrustige wereld, vergeven van de ballen en slingers en wat niet al. Ze moeten ook allemaal opgehangen worden, waar we heel wat tijd aan besteden, net als aan het juiste eten, kerstfeesten en kerstmarkten. De reclames kleurden direct na sinterklaas rood en gaven ons instructies wat we allemaal moesten kopen en hoe we het gezellig kunnen maken. In al het gekrakeel is het goed om ook de rust te vinden. Om even het gedoe los te laten en stil te staan bij het wonder van kerst. Er zijn er ook genoeg mensen die tegen de kerstdagen opzien, omdat ze die alleen gaan doorbrengen en ze eigenlijk teveel rust hebben. Voor hen zou wat aanloop weer goed zijn. Of we het nu te druk of te rustig hebben, op sjouw aan het werk of aan huis gebonden, neem in deze dagen even de tijd om stil te staan bij het wonder van de geboorte van Christus: een nieuw begin voor alle mensen die het willen geloven. Want:

Er zijn slechts twee manieren om je leven te leven:
doen alsof niets een wonder is
en doen alsof alles een wonder is.
Ik geloof in de laatste manier.
Albert Einstein

Ik wens u goede kerstdagen toe met een goede balans tussen stilte en gerucht.

Ada Endeveld